Minister-president Matthias Diependaele (N-VA) kondigde maandag 22 september in zijn Septemberverklaring aan dat zes steden en gemeenten in de Vlaamse Rand extra financiële steun krijgen om de groeiende grootstedelijke problematieken het hoofd te bieden. Het gaat om Dilbeek, Halle, Ninove, Vilvoorde, Denderleeuw en Geraardsbergen. Samen krijgen zij € 5 miljoen om de toenemende sociale uitdagingen en mobiliteitsproblemen beter aan te pakken.
Rand onder druk.
De betrokken steden en gemeenten behoren tot de regio rond Brussel die de afgelopen jaren te maken kreeg met een forse bevolkingsgroei, mede gedreven door migratie. De snelle toename van inwoners zet de lokale voorzieningen en mobiliteit zwaar onder druk. “Deze steden en gemeenten staan voor uitdagingen die je doorgaans enkel in grootsteden ziet. Het is belangrijk dat Vlaanderen daar ook de nodige middelen tegenover plaatst,” aldus Diependaele.
Het Denderfonds als voorgeschiedenis.
Het is niet de eerste keer dat Vlaanderen extra budget vrijmaakt voor de grootstedelijke rand. In 2020 stelde de vorige Vlaamse regering reeds € 4 miljoen beschikbaar via het zogenaamde Denderfonds, dat bedoeld was om de uitdijende effecten van het Brusselse grootstedelijke gebied op onder meer Denderleeuw, Ninove, Geraardsbergen en Zottegem te temperen.
Al dekte de benaming ‘Denderfonds’ de realiteit maar gedeeltelijk. In de praktijk ging het om twee verschillende subsidiestromen:
- Grootstedelijke Problematieken: sinds 2017 ontvangen Dilbeek, Halle en Vilvoorde jaarlijks middelen via deze subsidie, in 2020 kwam ook Ninove erbij. Samen gaat het om € 4,5 miljoen per jaar, verdeeld volgens diverse parameters.
- Centrumfunctie Mobiliteit: Denderleeuw, Geraardsbergen en Zottegem kregen jaarlijks € 2,5 miljoen om hun rol als vervoersknooppunten te ondersteunen.
Nieuwe verdeling vanaf 2026.
De Vlaamse regering besliste intussen om de financiering structureel te versterken. Vanaf 2026 komt er een bijkomende enveloppe van € 7 miljoen voor Dilbeek, Halle, Ninove, Vilvoorde, Denderleeuw en Geraardsbergen. Opvallend: Zottegem valt uit de boot, omdat de migratiedruk en grootstedelijke effecten daar minder uitgesproken zijn.
Het extra bedrag van € 5 miljoen, dat nu in de Septemberverklaring werd aangekondigd, komt daar dus bovenop. In totaal betekent dit dat de zes steden en gemeenten de komende jaren een aanzienlijk sterkere financiële injectie zullen krijgen om hun uitdagingen rond integratie, huisvesting, onderwijs en mobiliteit aan te pakken.
Reacties uit de regio.
In de betrokken gemeenten klinkt opluchting. Lokale besturen benadrukken al langer dat hun draagkracht beperkt is in verhouding tot de omvang van de problematieken waarmee zij geconfronteerd worden. Met de bijkomende middelen hopen ze sterker in te zetten op sociale cohesie, verkeersveiligheid en de uitbouw van publieke voorzieningen.Of het extra geld effectief voldoende zal zijn om de druk op de regio te verlichten, blijft de komende jaren de grote vraag. Maar één zaak is duidelijk: Vlaanderen erkent nu formeel dat de Vlaamse Rand rond Brussel in sneltempo evolueert en daarom ook grootstedelijke ondersteuning verdient.