Aalst maakt opnieuw werk van haar verleden. Op de erfgoedwebsite www.madeinaalst.be zijn sinds kort de jaarverslagen van de stad raadpleegbaar voor de periode 1833 tot 2008. In totaal gaat het om 133 registers, goed voor meer dan 10.000 scans. De digitalisering van deze documenten betekent een enorme stap vooruit voor lokaal historisch onderzoek én het behoud van waardevolle archiefstukken.
Via het tabblad ‘Registers’ – waar ook bevolkingsregisters, militieregisters, akten van de burgerlijke stand, en de notulen van gemeenteraad en schepencollege te vinden zijn – kan je deze jaarverslagen eenvoudig terugvinden. Ze vormen een gedetailleerd tijdsdocument van het lokale bestuur doorheen bijna twee eeuwen, en behandelen een brede waaier aan thema’s: de samenstelling van de gemeenteraad en het college van burgemeester en schepenen (CBS), verkiezingen, personeelszaken, gemeentefinanciën, onderwijs, openbare gezondheid, ruimtelijke ordening, cultuur en nog veel meer.
Een plicht sinds 1836, een verhaal dat begon in 1833.
De verplichting tot het opstellen van een gemeentelijk jaarverslag werd in 1836 wettelijk vastgelegd via artikel 70 van de gemeentewet. Toch dateert het oudste Aalsterse jaarverslag al van 1833. Deze handgeschreven en Franstalige tekst markeert het prille begin van een rijke traditie in administratieve verslaggeving. De reeks loopt door tot 2008, het laatste jaar waarin het verslag nog op papier verscheen.
Toch is de collectie niet helemaal volledig. De jaarverslagen van de periode 1912 tot 1954 – waaronder de jaren van de beide wereldoorlogen en het Interbellum – ontbreken. Een verlies voor historici, al blijft de beschikbare documentatie indrukwekkend in haar reikwijdte.
Duurzaam bewaren door digitaal te delen.
“Naast het vergroten van de toegankelijkheid, draagt het digitaliseren ook bij aan een duurzaam behoud van de originelen,” verklaart schepen van Archief Iwein De Koninck. “Door de documenten en foto’s online te publiceren, worden ze minder vaak gemanipuleerd, wat hun levensduur aanzienlijk verlengt.”
Ook burgemeester Christoph D’Haese (N-VA) onderstreept het belang van deze digitaliseringsgolf: “Het cultureel, democratisch en historisch belang van een goed functionerend archief biedt een gigantisch interessant instrument voor elke meerwaardezoeker. Met het digitaliseren van de jaarverslagen wordt het lokale aspect extra beklemtoond: van onthaalst naar digitaalst. In de praktijk dus, en voor echt en waar.”
Meer dan jaarverslagen alleen.
De jaarverslagen zijn overigens slechts een onderdeel van een ruimer digitaliseringsproject binnen het Aalsterse stadsarchief. Eerder werden al kaarten en plannen, registers van de burgerlijke stand en een collectie persfoto’s uit de periode 1970-1990 gedigitaliseerd. Later dit jaar volgt nog een unieke collectie van ongeveer 15.000 glasnegatieven, afkomstig van een Aalsterse fotograaf. De stad Aalst belooft deze bijzondere beelden binnenkort te ontsluiten voor het brede publiek.
Kortom, met dit initiatief maakt Aalst niet alleen haar geschiedenis toegankelijker, maar bouwt het ook aan een stevig digitaal fundament voor het erfgoed van de toekomst. Wie graag graaft in het verleden, weet waar naartoe: madeinaalst.be.
