Begin april zette de gemeente Sint-Lievens-Houtem een belangrijke stap in het behoud van ons landschappelijk erfgoed door het charter ‘Een toekomst voor het houtig erfgoed’ te ondertekenen. Deze symbolische maar krachtige ondertekening vormt het sluitstuk van het Leaderproject ‘BehouT het Verleden – relaas van levend erfgoed’, een ambitieus traject dat het houtig erfgoed in Zuid-Oost-Vlaanderen in kaart bracht en onder de aandacht brengt.
Het project, dat de voorbije maanden werd uitgerold in negen Oost-Vlaamse gemeenten – Gavere, Zottegem, Maarkedal, Herzele, Zwalm, Sint-Lievens-Houtem, Geraardsbergen, Ronse en Wortegem-Petegem – resulteerde in de inventarisatie van maar liefst 485 nieuwe elementen van houtig erfgoed. Het gaat om markante bomen, karaktervolle hagen, houtkanten en andere waardevolle landschapselementen die het landschap niet alleen verfraaien, maar ook historische, ecologische en sociale waarde hebben.
Een praktische inventaris als basis.
De opgemaakte inventaris is geen beschermingsstatuut op zich, maar vormt een belangrijk werkinstrument. Ze biedt lokale besturen, verenigingen en burgers een stevige basis voor verdere beleidskeuzes, herstelprojecten en duurzaam beheer van het landschap. Door te weten wat er is, kan men beter bepalen wat behouden, versterkt of opnieuw aangeplant moet worden.
De elementen die nu in kaart zijn gebracht, fungeren als een soort levende getuigen van de geschiedenis van de streek. Ze vertellen verhalen over oude eigendomsstructuren, agrarisch gebruik, erfafscheidingen en zelfs religieuze tradities. Het behoud van deze relicten is dan ook niet enkel een zaak van esthetiek, maar van cultuurhistorisch en ecologisch belang.
Gemeentelijk engagement met oog op de toekomst.
Met de ondertekening van het charter beklemtoont Sint-Lievens-Houtem haar engagement om dit waardevolle erfgoed te bewaren. “Door het charter te ondertekenen, erkennen we het belang van houtig erfgoed als essentieel onderdeel van ons landschap,” aldus burgemeester Tim De Knyf. “Het bepaalt mee de identiteit van onze leefomgeving en vertelt het verhaal van vele generaties voor ons.”
Het gemeentebestuur wil met dit engagement verder bouwen aan een beleid waarin respect voor erfgoed en zorg voor biodiversiteit hand in hand gaan. “Houtig erfgoed zoals markante bomen en karaktervolle hagen zijn veel meer dan alleen maar groene elementen in het straatbeeld,” vervolgt De Knyf. “Ze zijn levende getuigen van ons verleden en zorgen bovendien voor biodiversiteit en zuurstof. Het is onze verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor dit levend erfgoed en het door te geven aan toekomstige generaties.”
Een oproep tot samenwerking.
Het charter spoort niet alleen lokale besturen aan tot actie, maar moedigt ook burgers, scholen en lokale verenigingen aan om betrokken te zijn bij het behoud en het beheer van dit erfgoed. Educatieve initiatieven, participatieve aanplantacties en erfgoedwandelingen kunnen bijdragen tot een breder draagvlak en een sterker bewustzijn bij jong en oud.
Met dit initiatief maakt Sint-Lievens-Houtem duidelijk dat het niet alleen oog heeft voor het heden en de toekomst, maar ook voor de waarde van het verleden. Want een landschap zonder geschiedenis is als een boek zonder verhalen – en dankzij projecten als ‘BehouT het Verleden’ blijven deze verhalen zichtbaar, tastbaar en levend.
