Op zondag 20 juli 2025 wordt Vlierzele opnieuw ondergedompeld in traditie, geschiedenis en devotie. Reeds voor de 143ste keer zal het houten beeld van Sint-Fledericus, de patroonheilige van het dorp, door de straten worden gereden in wat één van de oudste en meest karaktervolle ommegangen van de regio is.
De ommegang – letterlijk een ‘rondgang’ met het beeld – is voor Vlierzele veel meer dan folklore. Het is een jaarlijks eerbetoon aan een volksheilige die, hoewel nooit officieel erkend door Rome, sinds mensenheugenis wordt aangeroepen tegen doofheid, oorpijn en bloedige wonden.
Een aangepaste timing, een vertrouwd verloop.
Waar de ommegang vroeger steevast om 15u00 vertrok, is de aanvangsuur dit jaar verschoven naar 14u30. De samenkomst van alle deelnemers wordt voorzien om 14u00 aan de parochiekerk van Vlierzele, het traditionele vertrekpunt. Van daaruit vertrekt de ommegang voor een ongeveer vijf kilometer lange tocht doorheen de landelijke en licht glooiende wegen van het dorp. Een unieke tocht waarbij muziek, geloof, paardengerij en gemeenschap samenkomen in een ongeëvenaarde mix van traditie en beleving.
Verjonging en vernieuwing in eerbied voor traditie.
De organisatie van de ommegang is al decennialang in handen van de Landelijke Gilde van Vlierzele, een vereniging die zich inzet voor het behoud van landelijk erfgoed en gemeenschapszin. Ondanks hun enthousiasme geven zij toe dat het niet eenvoudig is om deze traditie jaar na jaar springlevend te houden. “We merken dat het steeds moeilijker wordt om voldoende deelnemers te vinden,” zegt een woordvoerder van de Gilde. “Vooral het aantal ruiters en koetsen liep de voorbije jaren sterk terug. Toch blijft het een dag die leeft in het dorp. Vooral voor de oudere generatie is het een herkenningspunt in het jaar.”
Om de ommegang nieuw leven in te blazen, is er dit jaar voor het eerst gekozen om ook menners met huifkarren en oldtimer-tractoren toe te laten tot de stoet. Deze vernieuwing zorgt niet alleen voor een visueel gevarieerdere ommegang, maar biedt ook kansen om jongere generaties te betrekken. Bovendien werd het parcours dit jaar vernieuwd en verlengd, wat zorgt voor een frisse dynamiek in de rondgang zonder afbreuk te doen aan de traditionele kern.
Opgelet: De ommegang zelf met het beeld van de heilige behoudt zijn traditionele route zoals dat altijd al het geval was. Het houten beeld van de Heilige Fledericus wordt op een kar met boerenpaarden door het dorp gereden. De (vroegere) voetgangers kunnen meerijden met huifkarren. Halverwege wordt even haltgehouden aan de kapel van Sint-Fledericus, het kappelletje van Onze Lieve Vrouw (Uilebroek) en aan de Sint-Jozefkapel in de Oordegemstraat. Bij terugkomst aan de kerk volgt de traditionele zegening met de relikwie van de heilige – een symbolisch moment waarbij niet alleen de dieren, maar ook hun berijders bescherming en voorspoed wordt toegewijd.
Terugval en heropleving.
Vorig jaar kende de ommegang een historisch dieptepunt. Slechts vijf ruiters begeleidden het beeld, een ongeziene lage opkomst die zwaar woog op de sfeer. Wel was er enige steun van een groep van een vijftiental oldtimertractoren uit de streek, die een stuk authenticiteit en dorpsgevoel wisten toe te voegen. De lage opkomst viel toen samen met de jaarlijkse Sint-Anna-ommegang in Bambrugge, die om de zes jaar op dezelfde datum plaatsvindt als die van Vlierzele. Die samenvallende timing had een duidelijke impact.
Toch gaf de gemeenschap zich niet gewonnen. In de aanloop naar deze 143ste editie werd er intensief gewerkt aan een doorstart. De Gilde zette volop in op sociale media en persoonlijke uitnodigingen om het enthousiasme opnieuw aan te wakkeren. Ook werd de samenwerking opgezocht met omliggende dorpen om ruiters en menners warm te maken voor deelname. Het resultaat? Een voorzichtig herstel in zicht, met naar schatting opnieuw enkele tientallen deelnemers op paard, koets of tractor.
De mysterieuze heilige die het dorp verbindt.
Wie was Sint-Fledericus? Op die vraag is na al die eeuwen nog steeds geen eenduidig antwoord. Volgens de overlevering zou hij geboren zijn rond het jaar 900 in Frankrijk, en als eerste pastoor in Vlierzele hebben gediend. Zijn verering verspreidde zich vooral via mondelinge overlevering en volksdevotie. Ondanks het feit dat hij nooit officieel werd heiligverklaard, bleef hij door de eeuwen heen geliefd in de streek.
Zijn beeld – een robuust, houten sculptuur met expressieve trekken – werd generaties lang zorgvuldig bewaard en telkens opnieuw opgelapt. Het wordt enkel tijdens de ommegang uit de kerk gehaald en op een speciaal daarvoor ontworpen kar geplaatst. De sfeer tijdens de stoet is steeds één van ingetogenheid, eerbied en verbondenheid.
“De hogere kerkelijke instanties stonden vroeger sceptisch tegenover zijn verering,” vertelt een oudere inwoner. “Maar voor ons dorp is Sint-Fledericus een symbool van wie we zijn. Zolang wij er zijn, zal zijn ommegang blijven bestaan.”
Een traditie met een toekomst?
Of deze ommegang nog honderd jaar zal standhouden, weet niemand. Maar wat wel vaststaat, is dat zolang de lokale gemeenschap, de Landelijke Gilde en de vele vrijwilligers zich blijven inzetten, de ommegang van Sint-Fledericus een vaste waarde blijft in het leven van Vlierzele. Het is meer dan een religieus ritueel. Het is een sociale gebeurtenis, een cultureel erfgoedmoment en vooral een jaarlijkse viering van verbondenheid, door jong en oud.
Afsluiten met prijs en plezier.
Na de stoet en de wijding worden alle aanwezigen uitgenodigd in het gezellige buurthuis ‘De Kring’, waar de traditionele tombola plaatsvindt. Met mooie prijzen en een gemoedelijke sfeer is dit het moment waarop het dorpsfeest echt losbarst. Een gelegenheid voor jong en oud om samen te klinken op een geslaagde dag.
Op zondag 20 juli 2025 wordt in Vlierzele dus opnieuw een stukje geschiedenis geschreven. In een tijd van snelle verandering is de ommegang van Sint-Fledericus een baken van continuïteit. En zoals het hoort bij echte traditie: met paard, pracht en plechtigheid.
