De Geelstervallei in Lede heeft zich dit weekend opnieuw op de kaart gezet als een van de meest waardevolle natuurgebieden in Vlaanderen. Tijdens een grootschalige natuurinventarisatie – een zogenaamde bioblitz – werden in minder dan 48 uur tijd meer dan 1.000 verschillende soorten planten, dieren, (korst)mossen en zwammen waargenomen. Opmerkelijk is dat meer dan 50 zeldzame of zelfs zeer zeldzame soorten werden gespot. “De Geelstervallei doet haar reputatie van hotspot voor biodiversiteit en bijzonderheden opnieuw alle eer aan”, aldus een enthousiaste Robin Van Heghe van Natuurpunt.
Momentopname toont rijkdom van een uniek gebied.
Het 1.000-soortenweekend was een intensieve samenwerking tussen ervaren specialisten, natuurstudiewerkgroepen, burgerwetenschappers en vrijwilligers. Allen trokken ze met loep, verrekijker, camera en notitieboekje de vallei in om zo veel mogelijk soorten te registreren. “Dit is een momentopname”, zegt Van Heghe, “maar het toont hoe uitzonderlijk rijk de Geelstervallei is. Zelfs na tien jaar als erkend natuurreservaat ontdekken we nog nieuwe soorten. Dat is indrukwekkend én veelzeggend.”
De resultaten illustreren de ecologische waarde van het gebied, dat zich uitstrekt langs de Molenbeek in Lede. Het mozaïek van natte graslanden, ruigten, poelen en oude houtkanten creëert een leefgebied voor talloze soorten – van libellen, kamsalamanders en sprinkhanen tot orchideeën, kevers en zeldzame paddenstoelen.
Robuuste beekvallei: natuur als bondgenoot.
Van Heghe benadrukt dat de natuur hier niet alleen biodivers is, maar ook functioneel essentieel: “Een robuuste, natuurrijke beekvallei werkt als een spons. Ze vangt water op bij overvloedige regenval en beschermt zo huizen tegen overstromingen. Bij hitte werkt ze als een reusachtige airco: via verdamping van het vocht koelt ze de omgeving. En natte natuur is een uitstekend koolstofreservoir: belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering.”
De Geelstervallei is dus veel meer dan een idyllisch wandelgebied. “Ze is een essentieel onderdeel van een klimaatrobuuste leefomgeving. Tegelijk blijft het een plaats waar je tot rust komt, waar stilte, ruimte en verwondering centraal staan.”
Biodiversiteit maakt gelukkig.
“Biodiversiteit zit in ons DNA, ze maakt ons gezond en gelukkig”, stelt Van Heghe overtuigd. “Iedereen herkent wel dat magische moment wanneer je een ree ziet opduiken tussen het struikgewas, of wanneer een koninginnepage vlak voor je neus op een bloem landt. Of dat intense geluk van op een frisse lenteochtend de vogels te horen zingen, of in de zomer de geur van kruidenrijk hooi op te snuiven terwijl sprinkhanen om je heen zoemen. Dát is natuur.”
Volgens Natuurpunt is het net dat soort natuurbeleving die mensen opnieuw verbindt met hun omgeving en motiveert om zorg te dragen voor wat kwetsbaar is. “Want we hebben die natuur nodig, meer dan ooit. Niet alleen als soort, maar ook als mens.”
Tien jaar natuurreservaat, en de toekomst?
Het gebied is inmiddels tien jaar erkend als officieel natuurreservaat. Die erkenning is niet alleen symbolisch, maar heeft het ook mogelijk gemaakt om concrete beheermaatregelen uit te voeren, soorten te beschermen en de kwaliteit van het landschap te verbeteren. De goede resultaten van dit weekend zijn daar een rechtstreeks gevolg van.
Maar volgens Van Heghe is dit geen eindpunt, integendeel: “We bouwen stap voor stap verder aan een veerkrachtige Geelstervallei, maar we kunnen dat niet alleen. Alle hulp en steun zijn welkom. Ruimte voor natuur is dringend nodig en van levensbelang voor ons allemaal.”
Dank aan elke vrijwilliger.
Robin Van Heghe sluit af met een warme dankbetuiging: “Het 1.000-soortenweekend had nooit kunnen plaatsvinden zonder de tomeloze inzet van onze vrijwilligers, het bestuur en het beheerteam van Natuurpunt Lede, de deskundige natuurstudiewerkgroepen, gepassioneerde individuele specialisten én de burgerwetenschappers die het hele weekend op pad waren. We zijn hen allemaal bijzonder erkentelijk.”
“De biodiversiteit van vandaag is de leefbaarheid van morgen. We blijven gaan voor meer en betere natuur – en de Geelstervallei toont dat het kan.”
