Tijdens de jongste gemeenteraad in Herzele stelde gemeenteraadslid Freddy Van Liedekerke (Vlaams Belang) een reeks vragen over het gebruik, de inname en de bescherming van het publiek domein binnen de gemeente. Zijn tussenkomst kwam er na signalen dat er zich op verschillende plaatsen in Herzele situaties voordoen waarbij burgers delen van openbaar domein — zoals voetwegen, baantjes of bermen — zouden gebruiken alsof het privéterrein betrof.
Volgens Van Liedekerke is dat geen uniek probleem:
“Op het grondgebied van onze gemeente Herzele blijken zich meermaals handelingen van burgers voor te doen die eigenlijk neerkomen op de inname van publiek domein. Misschien niks dramatisch, niks wereldschokkends, en bovendien is Herzele daar zeker geen alleenstaand geval in. Het is een gekend ‘fenomeen’ in Vlaanderen waar zelfs regelmatig de pers mee gehaald wordt en gemeentebesturen en -diensten voor schut gezet worden. De Vlaams Belangfractie wil het gemeentebestuur dan ook rechtuit, constructief en welgemeend vragen naar de stand van zaken op Herzeels terrein.”
Van Liedekerke vroeg concreet of er een overzicht bestaat van lopende klachten of dossiers tussen enerzijds de gemeente en anderzijds één of meerdere private eigenaars die mogelijk publiek domein innemen. Daarnaast wilde hij weten of zulke gegevens publiek consulteerbaar zijn, zeker als ze betrekking hebben op kadastrale informatie. Ook vroeg hij naar het structurele overleg tussen de gemeente Herzele en de VZW Trage Wegen, die in heel Vlaanderen werkt rond het behoud en herstel van oude voet- en veldwegen.
“In de veronderstelling dat er publieke toegang of inzage bestaat in dergelijke gegevens van kadastrale aard, stellen wij de vraag in hoeverre die toegankelijkheid bekend is, en eventueel openlijk gedeeld wordt, al dan niet in het kader van sensibilisering,” aldus Van Liedekerke. “In ruimere zin: hebben onze gemeentediensten op regelmatige en/of structurele basis contact met VZW Trage Wegen?”
Schepen Van Ruyskensvelde: “Elke melding wordt onderzocht, kadaster biedt wettelijk kader”
Schepen van Ruimtelijke Ordening Ann Van Ruyskensvelde (Open VLD Herzele) gaf een uitvoerig antwoord en benadrukte dat de gemeente wel degelijk optreedt wanneer er sprake is van een inname of versperring van trage wegen.
“Wanneer gemeentelijke trage wegen worden versperd of ingenomen, nemen onze gemeentelijke diensten dit ter harte,” klonk het. “De afdeling Omgeving en Openbare Werken behandelen deze dossiers in nauw overleg om tot het gepaste resultaat te komen. Het Gemeentewegendecreet biedt ons een duidelijk kader om hierop te reageren.”
Volgens Van Ruyskensvelde verloopt de aanpak systematisch en zorgvuldig:
“Bij elke melding voeren onze diensten eerst een grondig onderzoek uit, zowel op het terrein als administratief. Indien nodig wordt de vermoedelijke overtreder schriftelijk aangemaand om de situatie recht te zetten. In de overgrote meerderheid van de gevallen volstaat deze aanpak. Indien de situatie aanhoudt of zich herhaalt, kan de vaststelling aanleiding geven tot een GAS-boete. In uitzonderlijke gevallen waarin een oplossing uitblijft, wordt het dossier teruggekoppeld naar het bestuur. Dan bekijken we samen of een bestuurlijke maatregel aangewezen is. Gelukkig blijkt dat in de praktijk zelden nodig.”
Schepen De Langhe: “Geen overzicht van lopende dossiers – meldingen worden geval per geval behandeld”
Schepen van Openbare Werken en Wegenbeheer Sabrina De Langhe (CD&V) vulde de toelichting aan met een concreet overzicht van de manier waarop dergelijke situaties administratief worden opgevolgd.
“Er is daar geen algemeen overzicht van,” stelde De Langhe. “De aard van de melding bepaalt wie optreedt. Gaat het om een voetweg of baantje waar overhangende takken hangen, dan wordt de betrokken persoon aangeschreven door de dienst Milieu of Openbare Werken. Gaat het om onderhoud dat nodig is, dan komt de melding meestal binnen via het algemeen meldpunt Trefpunt, waarna de Technische Dienst dit oppikt. Gaat het om afsluiten, versperren of andere varianten van een voetweg of baantje, dan nemen Omgeving en Openbare Werken dit samen op. In de meeste gevallen kan dit na aanmaning opgelost worden. Mocht dit niet lukken, kunnen we andere middelen inzetten.”
Wat de toegankelijkheid van gegevens betreft, verduidelijkte De Langhe dat kadastrale gegevens niet openbaar zijn voor raadsleden of burgers:
“Er is geen inzage in kadastrale gegevens. Het kadaster kan enkel door de gemeentelijke diensten geraadpleegd worden in het kader van hun wettelijke opdracht. Het betreft geen ‘document dat het bestuur van de gemeente betreft’ in de zin van artikel 29 van het Decreet Lokaal Bestuur, waar raadsleden of schepenen inzage in hebben.”
Toch kunnen raadsleden via digitale hulpmiddelen wel een goed beeld krijgen van de situatie op het terrein:
“Gemeenteraadsleden kunnen via de viewer (de link werd toegevoegd aan de vraag in Cobra) bekijken welke wegen en voetwegen er zijn op ons grondgebied.”
Contact met VZW Trage Wegen: functioneel, maar niet structureel
Tot slot beantwoordde schepen De Langhe ook de vraag over de samenwerking met VZW Trage Wegen.
“Er zijn functionele contacten tussen onze afdeling Omgeving en de VZW Trage Wegen,” legde ze uit. “Vorig jaar is er éénmalig een vraag gesteld aan hen, en dit jaar hebben we ons evenement in het kader van de Dag van de Trage Weg bij hen aangemeld. Maar dit zijn geen regelmatige of structurele contacten.”
Duidelijke procedures, maar geen centrale databank.
De gemeenteraadsdiscussie maakte duidelijk dat de gemeente Herzele momenteel geen gecentraliseerd overzicht heeft van alle dossiers waarin sprake is van mogelijke inname van publiek domein. Wel bestaan er duidelijke procedures en bevoegdheidslijnen tussen de verschillende diensten, die elk volgens hun domein optreden bij meldingen of vaststellingen.
Hoewel Vlaams Belang aandrong op meer transparantie en zichtbaarheid, benadrukte het bestuur dat het huidige kader — gebaseerd op het Gemeentewegendecreet — toelaat om efficiënt te reageren. De samenwerking met externe organisaties zoals VZW Trage Wegen blijft voorlopig beperkt, maar biedt mogelijk perspectief voor verdere uitbouw in de toekomst.
Van Liedekerke besloot dat zijn fractie het dossier nauwgezet zal blijven opvolgen. “Het gaat niet om muggenzifterij,” aldus het gemeenteraadslid. “Publiek domein is van iedereen, en dus verdient het ook een consequente bescherming.”
