Deze middag werd in de landelijke dorpskern van Bavegem, deelgemeente van Sint-Lievens-Houtem, de symbolische eerste steen gelegd van een ambitieus woonproject dat kadert binnen de CBO-procedure (Constructieve Benadering Overheidsopdrachten). Deze innovatieve samenwerkingsvorm tussen private ontwikkelaars en publieke woonmaatschappijen maakt het mogelijk om op een versneld tempo sociale woningen te realiseren – iets wat in de regio Vlaamse Ardennen meer dan ooit nodig is.
Het project, gelegen in de nieuwe verkaveling Paepevelden, omvat 17 bouwkavels waarvan er één wordt ingevuld met een meergezinswoning met zeven sociale woonentiteiten. Het initiatief komt van C-Nestate, een private projectontwikkelaar, en wordt na voltooiing overgenomen door de Woonmaatschappij Vlaamse Ardennen, die instaat voor het beheer van sociale huurwoningen in de regio.
Bouw gestart, einddoel in zicht.
De werken zijn reeds gestart op 24 februari 2025 en zullen volgens planning ongeveer 450 kalenderdagen duren. De oplevering wordt verwacht kort na de zomer van 2026. Met een prijskaartje van 1.352.241,48 euro gaat het om een stevige investering, maar eentje die volgens betrokkenen broodnodig is. Inmiddels zijn de wegeniswerken en het openbaar domein reeds afgerond. Het project voorziet in een eigen parkeerplaats voor elke woongelegenheid, een fietsenstalling en een gemeenschappelijke afvalberging, elementen die bijdragen aan zowel duurzaamheid als gebruiksgemak.
De CBO-procedure: hefboom voor sociale woningbouw.
De CBO-procedure is een instrument dat private ontwikkelaars toelaat om sociale woningen te bouwen op eigen gronden. Na de voltooiing neemt de bevoegde woonmaatschappij de woningen over via een aankoopformule, inclusief gronden en infrastructuur. Dit systeem wordt gecoördineerd door Wonen in Vlaanderen, en laat toe om sneller en efficiënter te bouwen in vergelijking met klassieke overheidsprojecten.
Stefaan Vercamer, voorzitter van de Woonmaatschappij Vlaamse Ardennen, benadrukt het belang van dergelijke samenwerkingen:
“We zijn bijzonder trots dat dit project vandaag concreet van start gaat. Het toont aan dat samenwerking tussen de Woonmaatschappij en de private sector echt loont als het gaat om het realiseren van betaalbare en kwaliteitsvolle huisvesting voor iedereen.”
Hij wijst op het bindend sociaal objectief, de wettelijke verplichting van de Vlaamse overheid aan elke gemeente om een minimum aantal sociale huurwoningen te realiseren tegen 2030.
“Met dit project helpen we het lokaal bestuur van Sint-Lievens-Houtem vooruit in het realiseren van dat objectief. Want de cijfers liegen er niet om: de nood is bijzonder hoog.”
3.300 wachtenden in de Vlaamse Ardennen.
Die nood wordt nog eens onderstreept door Jeanique Van Den Heede, algemeen directeur van de woonmaatschappij:
“We hebben in ons werkingsgebied van 14 gemeenten momenteel om en bij de 3.300 kandidaat-huurders op de wachtlijst staan. Dat zijn mensen en gezinnen die op zoek zijn naar een kwaliteitsvolle, betaalbare woning. Zeker in kleinere dorpskernen zoals Bavegem is het aanbod bijzonder schaars, terwijl de vraag vaak onderbelicht blijft.”
Van Den Heede is blij dat de gemeente Sint-Lievens-Houtem, sinds de herstructurering van de woonmaatschappijen anderhalf jaar geleden opgenomen in hun werkingsgebied, mee inzet op sociale woningbouw:
“Met dit project kunnen we bijdragen aan het invullen van het sociaal objectief in Sint-Lievens-Houtem. In deze nieuwe wijk – een mooie, rustige buurt – zetten we een betekenisvolle stap vooruit.”
Ze looft de samenwerking met ontwikkelaar C-Nestate:
“Dit project is een toonbeeld van hoe de sociale en private woonsector samen kunnen bouwen aan oplossingen. Het gaat hier niet enkel over bakstenen, maar over mensen. Over gezinnen, ouderen, alleenstaanden die nood hebben aan een betaalbare woning en een plek waar ze zich thuis kunnen voelen.”
Lokale frustraties over ruimtelijk beleid.
Burgemeester Tim De Knyf (NH) sprak de aanwezigen toe met een opvallend scherpe boodschap aan het adres van de Vlaamse overheid. Hoewel hij de realisatie van dit project toejuicht, stelt hij vast dat het realiseren van het bindend sociaal objectief op lokaal niveau bijzonder moeilijk wordt gemaakt:
“Als lokaal bestuur zitten we nog ver onder het sociaal objectief. Niet uit onwil, maar omdat Vlaanderen het praktisch onmogelijk maakt om nieuwe woonuitbreidingsgebieden aan te snijden.”
Hij verwijst naar het dossier van een geplande wijk tussen Polbroek en Hoeksken in Houtem, dat al meer dan twaalf jaar op goedkeuring wacht:
“De Vlaamse overheid zegt dat we sociale woningen moeten realiseren, maar tegelijk worden alle plannen geblokkeerd. Dossiers blijven jaren aanslepen, terwijl de nood alleen maar groeit. Wij willen bouwen, maar moeten ook de ruimte en de rechtszekerheid krijgen om dat effectief te doen.”
De burgemeester roept op tot een meer realistisch en ondersteunend Vlaams ruimtelijk beleid:
“Zeggen dat het moet, is gemakkelijk. Maar laat ons dan ook de middelen en het kader geven om het te doen.”
Een voorbeeld voor andere gemeenten.
Het project in Paepevelden wordt nu al beschouwd als een referentieproject binnen de Vlaamse Ardennen. De combinatie van duurzame ontwikkeling, sociale inclusie en samenwerking tussen private en publieke spelers vormt een blauwdruk voor toekomstige projecten.
De eerstesteenlegging van vandaag was dan ook meer dan een symbolisch moment. Ze stond voor de verwezenlijking van beleid, samenwerking in de praktijk en vooral hoop voor de meer dan 3.000 gezinnen die nog steeds wachten op een betaalbare woning.
In het kleine Bavegem werd zo een grote stap gezet naar een meer inclusief woonbeleid. En als het van de betrokkenen afhangt, is dit slechts het begin van een bredere, structurele aanpak die Vlaanderen broodnodig heeft.
