De afgelopen twee decennia heeft stadsvernieuwing in Vlaanderen een ingrijpende en innovatieve rol gespeeld in de heropleving van industriële sites en het verhogen van de leefbaarheid in stedelijke gebieden. Iconische projecten zoals het Wintercircus in Gent en de Stadsrepubliek in Brugge getuigen van de kracht van doordachte stadsvernieuwing die meer is dan enkel stenen verplaatsen: het gaat om visie, inclusie en toekomstgericht denken.
Vanaf vandaag krijgen steden opnieuw de kans om een subsidieaanvraag in te dienen voor projecten die de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van hun omgeving verbeteren. De Vlaamse regering trekt hiervoor maar liefst 9 miljoen euro uit in deze legislatuur, waarvan 7,8 miljoen euro specifiek bestemd is voor deze nieuwe oproep voor project- en conceptsubsidies. Deze middelen bieden steden een unieke kans om innovatieve ideeën uit te werken en duurzame oplossingen te realiseren voor stedelijke uitdagingen.
Een nieuwe dimensie: stedelijke vernieuwing over de stadsgrenzen heen.
Wat deze oproep bijzonder maakt, is de expliciete aandacht voor samenwerking met omliggende gemeenten en dorpskernen. Vlaams minister van Steden- en Plattelandsbeleid Hilde Crevits onderstreept het belang van deze benadering:
“Het grote verschil met vorige oproepen is dat we nu vragen om aandacht te hebben voor de omliggende gemeenten en dorpskernen bij het aanvragen van een subsidie. We zien een uitdijend effect van wat we stedelijke problematieken noemen. De realiteit is dat de uitdagingen niet stoppen aan de grenzen van een stad.”
Sociale cohesie, betaalbare huisvesting, nood aan publieke ruimte en kwaliteitsvolle mobiliteitsoplossingen zijn thema’s die net zo goed leven in kleinere gemeenschappen als in de grote stad. Stadsvernieuwing moet dan ook een verbindend instrument worden, waarbij steden hun plannen ontwikkelen in nauwe samenwerking met de regio errond.
Een stad die bijvoorbeeld investeert in een gedeeld mobiliteitsplatform, een gemeenschappelijke ontmoetingsplek of een circulaire economiehub, kan dat voortaan doen in overleg met buurgemeenten of naburige dorpskernen. Zo ontstaat een bredere, inclusieve en efficiënte aanpak, met oog voor de realiteit op het terrein.
Voor wie?
In totaal komen 13 centrumsteden en 21 provinciale steden in aanmerking voor deze oproep. Dat zijn onder meer Aalst, Brugge, Gent, Leuven, Mechelen, Genk en Kortrijk, maar ook kleinere steden zoals Diest, Eeklo, Tielt of Tongeren. Elk van deze steden krijgt de kans om mee te schrijven aan het volgende hoofdstuk van Vlaamse stadsvernieuwing.
Beoordeling door een multidisciplinaire jury.
De ingediende projecten worden beoordeeld door een multidisciplinaire jury van experts. Zij kijken niet alleen naar de haalbaarheid en impact van het project, maar ook naar de mate waarin het vernieuwend is en inzet op samenwerking met andere gemeenten. Het oordeel van deze jury vormt de basis voor de toekenning van subsidies.
Meer informatie en indiening.
Geïnteresseerde steden kunnen hun projectvoorstellen indienen via de officiële kanalen. Alle informatie over de oproep en de voorwaarden zijn terug te vinden op de website van de Vlaamse overheid: www.vlaanderen.be/stedenbeleid/oproep-stadsvernieuwing-2025
Met deze oproep nodigt Vlaanderen steden en gemeenten uit om samen de leefomgeving van morgen vorm te geven: duurzaam, verbonden en mensgericht. Stadsvernieuwing 2.0 is begonnen – en ze kijkt verder dan de stad alleen.
