Op de gemeenteraad van Sint-Lievens-Houtem laaiden de politieke spanningen hoog op bij de bespreking van de jaarrekening 2024. Fractie SAMEN stelde zich bijzonder kritisch op tegenover het gevoerde financiële beleid van de meerderheidspartij van NH. De oppositie spreekt van “een financieel roekeloze koers zonder strategisch kompas”. De meerderheid laat dat niet zomaar passeren en noemt de kritiek “vertekend, populistisch en inhoudelijk onjuist”.
Exploderende investeringslast, volgens SAMEN zonder kompas.
Een eerste pijnpunt dat fractie SAMEN naar voren bracht, is het opvallend negatieve investeringssaldo. De gemeente gaf in 2024 voor ruim 5,3 miljoen euro uit aan investeringen, terwijl er in datzelfde jaar 4,6 miljoen euro aan nieuwe leningen werd afgesloten. Voor SAMEN is dit een alarmsignaal. “Zo’n zware investeringslast concentreren in één jaar zonder een duidelijke spreiding of prioritering is financieel roekeloos,” stelt de oppositie SAMEN. “Bovendien blijven meetbare doelstellingen achterwege. Wat levert dit allemaal op voor de burger?”
De oppositie verwijt de meerderheid dat ze een “verlanglijstje” afvinkt zonder afdoende rekening te houden met budgettaire realiteit. “Een degelijk financieel beleid is meer dan dure projecten realiseren. Het moet vertrekken vanuit een onderbouwde strategie, gedragen door cijfers én door duidelijke evaluatiecriteria. Die ontbreken vandaag volledig.”
De meerderheid pareert de kritiek met klem. Burgemeester Tim De Knyf (NH) en schepen van Financiën Jan Van Den Bossche (NH) reageren scherp: “Het gaat hier om investeringsuitgaven die voortvloeien uit eerder goedgekeurde langlopende projecten. Door onvoorziene omstandigheden – zoals het verkrijgen van omgevingsvergunningen, PFAS-vervuiling, saneringskosten en onteigeningsprocedures – is een aantal kredieten naar 2024 verschoven. De uitgaven lijken dus geconcentreerd, maar dat is het gevolg van vertragingen, niet van slecht beheer.”
Wat werd er concreet gerealiseerd?
Volgens het bestuur leverde de investeringsgolf heel wat tastbare resultaten op. In 2024 werden onder meer volgende projecten voltooid:
- Eilandbos: realisatie van een toegankelijk groenproject (eerste subsidies ontvangen in 2021).
- Sportpark: grootschalige investering zonder subsidies.
- Skatepark: nieuwe infrastructuur voor jongeren.
- Wegeniswerken en fietspaden: o.a. in de Diepestraat.
- Versterking van het bospatrimonium.
- Vernieuwing van kleedkamers en sanitair in de sporthal.
- Investeringen in veiligheid: o.a. voor politie, brandweer en kerkgebouwen.
“Deze projecten dienen rechtstreeks het belang van onze inwoners en verbeteren zowel hun mobiliteit als hun ontspanningsmogelijkheden en veiligheid,” aldus schepen Van Den Bossche.
Schulden en buffers: verschillende interpretaties.
Een tweede belangrijk twistpunt draait rond de financiële buffer en de schuldgraad. SAMEN wijst op een autofinancieringsmarge van 669.523 euro – een indicator voor de mate waarin een gemeente haar schulden zelfstandig kan afbetalen – en noemt die “zorgwekkend laag”. Ook het budgettair resultaat van -345.000 euro baart hen zorgen. “De gemeente holt haar beleidsruimte steeds verder uit,” stelt SAMEN. “Wat als morgen een onverwachte crisis uitbreekt? Dan staat de kas droog.”
De meerderheid noemt deze uitspraken “intellectueel oneerlijk”. Volgens schepen Van Den Bossche is de autofinancieringsmarge perfect gezond en wordt de situatie onterecht als onstabiel voorgesteld. “We hebben voor het eerst in twintig jaar opnieuw geleend, in totaal 8 miljoen euro, gespreid over twee fases. Dit komt neer op een schuldratio van 800 euro per inwoner – ruim binnen de veilige marges. Bovendien is het gecumuleerd resultaat van vorige jaren nog steeds +8,5 miljoen euro, wat een aanzienlijke buffer betekent.”
Hij vervolgt: “We blijven met deze lening binnen de wettelijk toegestane grenzen, en de schuldenlast is gespreid over 20 jaar. De oppositie vergeet gemakshalve dat je soms moet investeren om vooruit te gaan. We doen dat op een verantwoorde manier.”
Duurzaamheidsbeleid onder vuur.
SAMEN richtte ook haar pijlen op het duurzaamheidsbeleid van de gemeente. Ze erkennen dat er miljoenen geïnvesteerd werden in o.a. ledverlichting, renovaties van gebouwen en fietsinfrastructuur, maar stellen zich vragen bij de concrete impact ervan. “Zonder heldere meetpunten over CO₂-reductie of energiebesparing blijft dit beleid steken in vage intenties,” aldus SAMEN.
De meerderheid dient hen van repliek met cijfers. “De openbare verlichting is sinds de invoering van het doofregime en de verledding sterk in verbruik gedaald,” stelt burgemeester De Knyf. “De lichte stijging in 2024 is het gevolg van een aangepast brandregime op zondagnacht.” Bovendien verwijst hij naar objectieve CO₂-data van de Vlaamse overheid. “Uit gegevens van provincie.incijfers.be blijkt dat de gemeentelijke CO₂-uitstoot in 2022 met maar liefst 13,7% is gedaald. Dit zijn geen intenties, dit zijn feiten.”
Bijdrage aan het OCMW: zorg of kerntaak?
Fractie SAMEN vraagt ook opheldering over de jaarlijkse bijpassing van 980.075 euro aan het OCMW, en stelt de vraag waarom een structurele hervorming uitblijft. Volgens hen is er sprake van een “chronisch tekort” dat onvoldoende wordt aangepakt.
De meerderheid noemt die visie misplaatst. “Het OCMW heeft nauwelijks eigen inkomsten en is wettelijk afhankelijk van gemeentelijke ondersteuning,” verduidelijkt de bevoegde schepen. “Deze middelen gaan naar essentiële hulpverlening: van verwarming en voeding tot werktoeleiding en medische steun. Gisteren nog werd een project toegelicht waarbij 17 burgers succesvol zijn doorgestroomd naar reguliere tewerkstelling. Dit is geen tekort, dit is onze sociale opdracht.”
Transparantie en SMART-doelstellingen.
Ten slotte pleit SAMEN voor meer transparantie en pleit ze voor de invoering van SMART-doelstellingen (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden) in het beleid. “Zonder objectieve parameters kunnen we het beleid niet degelijk controleren,” klinkt het vanuit de oppositie SAMEN.
De meerderheid antwoordt dat er al heel wat transparantie bestaat via kwartaalrapportages, jaarrekeningen en begrotingsdocumenten. “De informatie is beschikbaar, maar we zijn geen commercieel bedrijf dat werkt met winstmarges. Sommige beleidsdoelen – zoals burgerparticipatie of openbare ruimte – zijn moeilijk exact meetbaar. Bovendien kwam er van de oppositie geen enkel concreet voorstel over welke indicatoren ze dan wél willen zien.”
Politieke conclusie: fundamenteel verschillende visies.
De oppositie sluit af met een oproep tot een “eerlijk financieel debat” en “een verantwoord, gespreid investeringsritme”. Volgens SAMEN moet goed bestuur vertrekken van transparantie, toetsbare resultaten en een langetermijnvisie.
De meerderheid benadrukt dat Sint-Lievens-Houtem een financieel gezonde gemeente is die op een doordachte manier investeert in de toekomst van haar inwoners. “We kiezen bewust om te blijven investeren in infrastructuur, duurzaamheid en welzijn. Ja, dat vraagt inspanning, maar we doen het met het oog op een leefbare, veilige en moderne gemeente,” besluit burgemeester De Knyf.
De jaarrekening 2024 werd uiteindelijk goedgekeurd door de meerderheid, ondanks de forse oppositiekritiek. Maar dat de financiële koers van de gemeente de komende maanden nog voor debat zal zorgen, lijkt nu al zeker.
