Op vrijdag 4 april werd in Cultuurcentrum De Werf in Aalst niet zomaar een nieuwe naam onthuld – er werd een duidelijke keuze gemaakt voor samenwerking, inclusie en verbondenheid. Het organisatienetwerk dat zich binnen de zogenaamde vierde pijler toelegt op het ondersteunen van anderstalige nieuwkomers in de Denderregio, kreeg voortaan de naam Pilaar4.
Een naam met betekenis, gedragen door dertien lokale besturen, regionale cultuurorganisatie Dijk92 en een netwerk van geëngageerde partners. Samen willen ze één duidelijk signaal geven: nieuwkomers verdienen niet alleen een plek in onze maatschappij, maar ook de kans om zich écht thuis te voelen.
Wat is Pilaar4?
Pilaar4 is het nieuwe gezicht van het organisatienetwerk binnen de vierde pijler van het integratiebeleid. Die vierde pijler verwijst naar burgerinitiatieven, vrijwilligerswerk en kleinschalige projecten die vertrekken vanuit de samenleving zelf – aanvullend op het reguliere beleid en formele diensten.
Waar de eerste drie pijlers zich richten op onder andere taalverwerving, werk en onderwijs, vormt de vierde pijler een warme, menselijke aanvulling: het draait om ontmoeting, participatie en gemeenschapsvorming.
Het netwerk verenigt Berlare, Buggenhout, Dendermonde, Denderleeuw, Erpe-Mere, Geraardsbergen, Haaltert, Hamme, Lebbeke, Lede, Ninove, Wichelen en Zele – een mix van landelijke en stedelijke gemeenten die allemaal geconfronteerd worden met de groeiende diversiteit in hun regio.
“We hebben allemaal dezelfde uitdagingen, maar ook dezelfde kansen,” zegt Tom Van de Velde, regionaal cultuurcoördinator voor Dijk92.
“Waarom zou elke gemeente apart het wiel uitvinden, als we zoveel sterker kunnen zijn samen?”
Een netwerk dat meer mogelijk maakt.
De sterkte van Pilaar4 zit in de gedeelde aanpak. Door regionaal samen te werken, kunnen middelen efficiënter worden ingezet, initiatieven beter op elkaar afgestemd worden en ontstaat er een breder draagvlak voor vernieuwende projecten.
Efficiëntie, effectiviteit en kennisdeling vormen de drie pijlers van deze samenwerking:
- Efficiëntie: Door krachten te bundelen, kunnen kosten gedeeld worden en kunnen initiatieven sneller uitgerold worden. Eén gezamenlijke actie voor meerdere gemeenten is goedkoper én beter georganiseerd.
- Effectiviteit: Niet alles is haalbaar voor één kleine gemeente. Maar samen kunnen er projecten op poten worden gezet die anders onmogelijk zouden zijn. Denk aan fietslessen voor nieuwkomers, taalbuddy-systemen, artistieke workshops of culturele uitwisselingsmomenten.
- Kennisdeling: Door ervaringen en expertise te delen tussen lokale ambtenaren, vrijwilligers, verenigingen en organisaties, groeit het netwerk. Het is een lerend ecosysteem waarin goede praktijken circuleren en elkaar versterken.
Cultuur als sleutel tot ontmoeting.
Pilaar4 gelooft dat cultuur dé verbindende factor is bij uitstek. Niet alleen omdat het inspireert en verbindt, maar ook omdat cultuur vanzelfsprekend mensen samenbrengt. En net dat is essentieel voor nieuwkomers die hun plek zoeken in een onbekende omgeving.
Bibliotheken worden binnen Pilaar4 naar voren geschoven als symbolische én praktische hoekstenen van ontmoeting. Van stille leesplek tot bruisende leeromgeving: bibliotheken zijn geëvolueerd tot laagdrempelige community hubs waar mensen van alle leeftijden en achtergronden terechtkunnen.
“Een bib is zoveel meer dan een plek om boeken te ontlenen,” klinkt het binnen het netwerk.
“Het is een plek waar mensen Nederlands oefenen, digitale vaardigheden opdoen, elkaar ontmoeten of gewoon even tot rust komen. Het is de huiskamer van de stad.”
Daarnaast is het verenigingsleven – van jeugdbewegingen tot sportclubs en kunstverenigingen – een krachtige motor van integratie. Via deelname aan lokale verenigingen leren nieuwkomers onze samenleving van binnenuit kennen. Ze oefenen de taal, bouwen vriendschappen op en voelen zich stilaan deel van het geheel.
Ruimte voor wederzijdse kennismaking.
Pilaar4 wil niet alleen anderstalige nieuwkomers ondersteunen, maar ook lokale gemeenschappen uitnodigen om met open blik naar de wereld te kijken. Het is een tweerichtingsverhaal, waarbij ook autochtone inwoners kennismaken met andere culturen, gewoontes en verhalen.
“We willen fier zijn op onze cultuur en die ook uitdragen,” zegt Van de Velde.
“Maar minstens even belangrijk is dat we ook openstaan voor andere culturen. Want pas als beide elementen samenkomen, ontstaat er echte dialoog.”
Met artistieke projecten, interculturele evenementen, taalstimulerende activiteiten en samenwerking met scholen en verenigingen wordt die dialoog tastbaar gemaakt. Pilaar4 wil letterlijk en figuurlijk ruimte creëren: voor verhalen, voor verschillen én voor gelijkenissen.
Een pilaar voor de toekomst.
De lancering van de naam Pilaar4 is geen eindpunt, maar een stevig begin. De komende maanden en jaren wil het netwerk verder bouwen aan concrete acties in de regio:
- trajecten op maat van nieuwkomers,
- lokale vrijwilligersacties,
- culturele uitwisselingsprojecten,
- vormingen voor partners,
- én zichtbare ontmoetingsmomenten in de publieke ruimte.
Wat ooit begon als een losse samenwerking tussen enkele gemeenten, is vandaag uitgegroeid tot een gestructureerd, ambitieus en gedragen netwerk. Een netwerk dat niet alleen inzet op sociale integratie, maar vooral op menselijke verbinding.
Slotgedachte.
In een wereld die steeds meer divers wordt, zijn bruggenbouwers van onschatbare waarde. Met Pilaar4 krijgt de Denderregio er een stevig platform bij dat inzet op verbondenheid, wederzijds respect en culturele rijkdom. Want alleen samen – lokaal én regionaal – maken we van onze samenleving een plek waar iedereen zich welkom voelt.
Pilaar4 is geen project, het is een beweging.
