Met meer dan 770 inzendingen, negen bekroonde beelden en een tentoonstelling die de hele Denderstreek doorkruist, markeert Wiki Loves Denderland een mijlpaal in de erfgoedwerking van onze regio. Inwoners uit Aalst, Ninove, Denderleeuw, Lede, Haaltert en Erpe-Mere zetten met hun lens hun omgeving in de kijker: van stille landschappen en eeuwenoude molens tot bruisende tradities en ambachten met wortels in het verleden.
De tentoonstelling brengt erfgoed tot leven en overstijgt de klassieke notie van wat ‘behoud’ betekent. In plaats van het verleden achter glas te zetten, nodigt deze expo bezoekers uit om hun blik te verruimen, om verhalen opnieuw te laten klinken en om erfgoed opnieuw te beleven – via beelden die even persoonlijk als universeel zijn.
De allereerste pop-up tentoonstelling van Wiki Loves Denderland opende donderdagavond feestelijk in de bibliotheek van Lede, in aanwezigheid van burgemeester Geertrui Van De Velde (CD&V), schepen van feestelijkheden Elsy De Geyter (CD&V), voorzitter Geert Van Pamel van Wikimedia België en tal van genodigden, laureaten, erfgoedvrijwilligers en nieuwsgierige bezoekers.
Lede als symbolische startplek.
“Welkom in onze bibliotheek hier in Lede, voor wat zonder twijfel een bijzondere tentoonstelling is,” sprak burgemeester Van De Velde tijdens haar openingsrede. “Als burgemeester ben ik bijzonder trots dat wij het startschot mogen geven voor deze rondreizende tentoonstelling. Trots, omdat we vandaag niet alleen erfgoed vieren, maar ook het engagement en het oog van zoveel inwoners uit onze regio.”
De burgemeester benadrukte de symbolische waarde van het project: erfgoed dat niet wordt opgedrongen, maar gedeeld; geen top-down selectie van monumenten, maar een bottom-up proces van ontdekken, waarderen en delen.
“Wat ik persoonlijk zo sterk vind aan Wiki Loves Denderland, is dat het erfgoed letterlijk door de lens van onze inwoners werd vastgelegd. Het is erfgoed van onderuit, met een open blik. En dankzij de samenwerking met Wikimedia worden deze beelden nu wereldwijd zichtbaar.”
De winnende foto’s tonen erfgoed in de breedste zin van het woord:
- Carnaval in Ninove, een viering van collectieve uitbundigheid;
- De Pikkeling, symbool van landbouwtraditie en verbondenheid met het ritme van het land;
- Het barokke beeld van Sint-Martinus uit Aalst, religieuze kunst met een diepe worteling in de stadsgeschiedenis;
- Kapelletjes, steenbakkerijen, pottenbakkers, stille getuigen van volksgeloof en ambachtelijke bedrijvigheid;
- En natuurlijk ook de Dender, de rivier die als levensader door de regio stroomt en een bindende kracht vormt tussen de gemeenten.
De rol van Wikimedia: erfgoed wereldwijd ontsluiten.
Ook Geert Van Pamel, voorzitter van Wikimedia België, sprak vol waardering over het project:
“Wat een prachtige avond om hier samen te zijn voor de prijsuitreiking van Wiki Loves Denderland! De kwaliteit en kwantiteit van de inzendingen dit jaar zijn indrukwekkend.”
De samenwerking tussen Erfgoedcel Denderland en Wikimedia België blijkt een schot in de roos. Door gebruik te maken van Wikipedia, Wikimedia Commons en Wikidata worden de beelden niet alleen tentoongesteld, maar ook duurzaam ontsloten voor een wereldwijd publiek.
Van Pamel wees op drie fundamenten van het project:
- Bewaring voor de toekomst – door beeld en data digitaal vast te leggen, blijft erfgoed bewaard, zelfs wanneer het in de fysieke wereld verdwijnt.
- Toegankelijkheid en educatie – foto’s en artikels maken erfgoed beschikbaar voor toeristen, studenten, onderzoekers en geïnteresseerden over de hele wereld.
- Lokale trots en betrokkenheid – het project verbindt mensen met hun omgeving en vergroot de trots op hun erfgoed.
“De foto’s die we vandaag bekronen, zijn meer dan alleen mooie plaatjes. Ze zijn vensters naar ons verleden, bakens voor onze toekomst, en bewijzen de levendigheid van onze gemeenschap.”
Laureaat in de kijker: André De Grauwe, fotograaf van het kleine en het grootse.
Een van de negen laureaten is niemand minder dan André De Grauwe, de bekende huisfotograaf van Lede. Zijn foto van de Fauconniermolen in Oordegem werd uit honderden inzendingen geselecteerd omwille van haar historische en visuele kracht.
We gingen met hem in gesprek.
“Mijn vader, Edward De Grauwe, was kort na de oorlog bezig met zwart-witfilm,” vertelt André. “Ik liep als klein ventje met hem mee. Op een dag kreeg ik mijn eigen toestelletje – en sindsdien heeft het me niet meer losgelaten.”
Hij volgde opleidingen, ging op reportage met vrienden, leerde foto’s ontwikkelen in de donkere kamer én bijwerken in Photoshop. Vandaag is hij niet alleen vaste fotograaf voor het gemeenteblad Lede Informeert, maar ook een vertrouwd gezicht op elk lokaal evenement.
“De reden van mijn deelname aan deze wedstrijd? Omdat ik Lede wilde tonen aan de wereld. Ik heb bewust gekozen voor een beeld van de molen in Oordegem, maar dan niet genomen van op de Grote Steenweg. Ik wilde een zachter, natuurlijker perspectief. Een landweg, dreigende wolken, het spel van windkracht. Dat is voor mij ook erfgoed: hoe mens en landschap samenkomen.”
De verrassing was groot toen net die ene foto werd geselecteerd als laureaat.
“Ik had echt niet verwacht om gekozen te worden. Als je ziet hoeveel sterke fotografen deelnamen – en dan met slechts één foto toch bij de winnaars horen… dat maakt me ontzettend trots.”
Reizende expo: een uitnodiging om anders te kijken.
Na Lede trekt de tentoonstelling de komende maanden verder naar onder andere Erpe-Mere, Ninove, Haaltert, Aalst en Denderleeuw. Op elke locatie krijgt de expo een lokale inkleuring met aanvullende beelden uit de omgeving. Zo blijft het project leven, groeien en lokaal verankerd.
Elke foto in de expo is gelinkt aan een Wikipedia-pagina, een Wikidata-item of een erfgoedfiche. Bezoekers kunnen via QR-codes meteen doorklikken naar meer achtergrondinformatie. Zo vormt de tentoonstelling ook een digitale poort naar de rijkdom van Denderlands erfgoed.
Blik op de toekomst: tweede editie in de maak.
Het succes van deze eerste editie smaakt naar meer. Deze zomer start een tweede editie van Wiki Loves Denderland, met een focus op brouwerijen en volkscafés – erfgoed van de ontmoeting, van het glas en het gesprek, van gezelligheid en gemeenschapszin.
Inwoners worden opnieuw opgeroepen om deel te nemen, te fotograferen en hun beelden te delen. Want zoals voorzitter Van Pamel het afsluitend samenvatte:
“Door ons erfgoed vast te leggen, leggen we ook een stukje van onszelf vast – voor de generaties die na ons komen. Laat deze expo een inspiratie zijn om te blijven documenteren, te blijven verwonderen, en vooral: te blijven delen.”
Praktisch – waar kan je de tentoonstelling zien?
De expo Wiki Loves Denderland reist deze zomer en herfst langs volgende locaties:
Bibliotheek Lede (nu te bezichtigen tot 20 juli).
Bibliotheek Erpe-Mere (vanaf 22 juli).
CC De Werf – Aalst.
Bibliotheek Ninove.
Dienstencentrum Haaltert.
Gemeentehuis Denderleeuw.
Meer info en exacte data: https://www.erfgoedceldenderland.be/index.php/
Laat je deze zomer onderdompelen in de schoonheid van je eigen streek. Ontdek erfgoed zoals je het nog nooit zag – door de ogen van mensen zoals jij.
